پنجشنبه 10 آبان 1403
انرژی خورشید یکی از منابع تأمین انرژی رایگان، پاك و عاری از اثرات مخرب زیست محیطی است که از دیر باز به روش‌های گوناگون مورد استفاده بشر قرار گرفته است. بحران انرژی در سال‌های اخیر، کشورهای جهان را بر آن داشته که با مسائل مربوط به انرژی، برخوردی متفاوت نمایند که در این میان جایگزینی انرژی‌های فسیلی با انرژی‌های تجدیدپذیر و از جمله انرژی خورشیدی به منظور کاهش و صرفه‌جویی در مصرف انرژی، کنترل عرضه و تقاضای انرژی و کاهش انتشار گازهای آلاینده با استقبال فراوانی روبرو شده است. با توجه به پتانسیل بالای ایران بخاطر دریافت مناسب تابش خورشید، الزامات قانونی و مزیت‌های زیست‌محیطی، امنیتی، اقتصادی و اجتماعی‌ بهره‌برداری از انرژی خورشید، توسعه فناوری انرژی‌های خورشیدی در ایران امری حیاتی می باشد. بر این اساس مرکز توسعه فناوری انرژی خورشیدی با هدف مدیریت تحقیقات حوزه خورشیدی وزارت نیرو و ارائه راهکارها، برنامه‌ها و سیاست‌های توسعه فناوری‌های تولید برق خورشیدی و همچنین جهت‌دهی و انتخاب روش‌های مناسب برای دستیابی به تکنولوژی‌های مختلف خورشیدی، در پژوهشگاه نیرو تأسیس گردید
مأموریت‌ها
مركز توسعه فن‌آوری‌ انرژی خورشیدی پژوهشگاه نیرو با هدف پیشبرد امر مدیریت تحقیقات در حوزه فن‌آوری‌های تولید برق از انرژی خورشیدی، زیرساخت‌های لازم را جهت ایجاد هماهنگی بین نقش‌آفرینان فعال بخش انرژی خورشیدی نظیر مراكز تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و شركت‌های دانش بنیان فراهم می‌نماید. حمایت مركز توسعه فن‌آوری‌ انرژی خورشیدی از طرح‌ها و پروژه‌های كاربردی با هدف مدیریت ارائه خدمات علمی، پژوهشی و آزمایشگاهی مبتنی بر مدیریت دانش، منجر به جهت‌دهی تحقیقات و راه‌اندازی پایلوت‌های مورد نیاز صنعت برق خورشیدی می‌گردد.
اهداف کلان
  • ایفای نقش مدیریت فناوری در زمینه توسعه فناوری انرژی خورشیدی در صنعت برق
  • هماهنگی فعالیت بخش های مختلف صنعت برق، مراکز تحقیقاتی و دانشگاه ها در زمینه طرح‌های مرکز
  • مدیریت ارائه خدمات علمی، پژوهشی و آزمایشگاهی به صنعت برق در زمینه توسعه فناوری انرژی خورشیدی
  • راه اندازی پایلوت های مورد نیاز صنعت برق در زمینه توسعه فناوری انرژی خورشیدی
  • جهت دهی تحقیقات و توسعه مرکز در راستای نیازمندی های بازار
  • تمرکز، سازماندهی و هم افزائی فعالیت های مرتبط با توسعه فناوری انرژی خورشیدی در پژوهشگاه نیرو
  • برنامه ریزی، تعریف، ارجاع و نظارت بر اجرای طرح ها و پروژه های کاربردی و توسعه ای در زمینه توسعه فناوری انرژی خورشیدی، كه تحت مديريت پژوهشگاه نیرو به اجراء در مي آيد
  • انباشت دانش در حوزه های علمی و تخصصی و ایجـاد بانک اطلاعاتی از محققین و صاحبنظران در زمینه توسعه فناوری انرژی خورشیدی
  • ایجاد نظام و تامین منابع مالی لازم جهت حمایت مالی از طرح ها و پروژه های فناوری انرژی خورشیدی
  • مدیریت نظام مند حمایت از شرکت های دانش بنیان مرتبط با فناوری انرژی خورشیدی در قالب مراکز رشد و پارک های علمی و فناوری و صندوق های مالی حمایت از پژوهش.
سیاست‌ها و اقدامات
  • مطالعه مستمر فعالیت‌های انجام گرفته و آینده پژوهی در زمینه فناوری‌های انرژی خورشیدی
  • مطالعه مستمر سیاست‌های حاكمیتی و حمایتی موثر بر روند توسعه فناوری و بازار محصولات مرتبط با انرژی خورشیدی
  • ارزیابی و به روزرسانی سند توسعه فناوری انرژی خورشیدی در كشور
  • ارائه مشاوره در جهت هم افزایی فعالیت های جاری صنعت برق، مراكز تحقیقاتی و دانشگاه ها در زمینه انرژی خورشیدی
  • ایجاد پایگاه اطلاعات متخصصین، پژوهشگران، امكانات موجود و انباشت دانش در زمینه انرژی خورشیدی و ایجاد بستر ارتباطی لازم
  • ایجاد امكانات نرم افزای و سخت افزاری لازم، به ویژه آزمایشگاه های مرجع، برای ارائه خدمات آزمایشگاهی مورد نیاز صنعت برق در زمینه انرژی خورشیدی
  • تعریف و راهبری طرح های و پروژه های انرژی خورشیدی وزارت نیرو
  • پشتیبانی از تجاری سازی محصولات پروژه های تحقیقاتی در زمینه انرژی خورشیدی
  • همكاری با سایر مراكز توسعه فناوری در سطح كشور به منظور تخصیص منابع طرح‌ها
  • برنامه ریزی و تعریف پروژه جهت بومی سازی فناوری های منتقل شده
  • رایزنی با تامین کنندگان منابع مالی برای حمایت از طرح‌های تحقیقاتی حوزه فناوری‌های انرژی خورشیدی
پس از تدوین سند و نقشه راه توسعه فناوری انرژی خورشیدی در پژوهشگاه نیرو، به منظور ارزیابی پروژه‌های اجرایی مختلف تعریف شده برای حصول به اهداف نقشه‌راه توسعه فناوری‌های انرژی خورشیدی، علاوه بر تعیین شاخص‌ها باید ساختارهای نظارتی مورد نیاز و نحوه فعالیت آن‌ها تعیین می‌شد. از سوی دیگر با توجه به اینكه نقشه‌راه یك سند زنده و پویا است، ضرورت دارد در بازه‌های زمانی مشخصی به بازنگری و بروزرسانی این سند پرداخته شود، از این رو برنامه‌ریزی لازم جهت انجام این بازنگری‌ها نیز باید مشخص می‌شد.
بر همین اساس پس از تصویب سند توسعه فناوری انرژی خورشیدی، مرکز توسعه فناوری انرژی خورشیدی پژوهشگاه نیرو در مهرماه سال 1394 تاسیس گردید تا به‌روزرسانی نقشه‌‌راه فناوری‌های انرژی خورشیدی را انجام دهد و تحقیقات مورد حمایت وزارت نیرو در حوزه فناوری‌های انرژی خورشیدی را در جهت اولویت‌های کشور هدایت نماید.